سرعت رشد علم و تولید در دنیا، روز به روز بیشتر می‌شود. در این میان، کمبود زمان، چالش‌های تولید، خواسته‌های روزافزون مشتریان و طراحی‌های پیچیده؛ فشار بیشتری به مهندسان و واحدهای تولیدی وارد می‌کنند. اینجاست که مهندس صنایع به کمک سازمان‌ها می‌آید و با به حداقل رساندن اتلاف در فرآیندهای جاری در مجموعه، موجب بهینه‌سازی در منابع انسانی، هزینه‌ها و زمان می‌شود.
احتمالا شما هم در دوران تحصیل شنیده‌اید که رشته مهندسی صنایع آسان‌تر از سایر رشته‌های مهندسی است؛ اما کمتر کسی به شما می‌گوید که بازار کار و تقاضا برای استخدام مهندس صنایع بیشتر از بقیه رشته‌هاست. با تحصیل در این رشته، این امکان را دارید که در موقعیت‌های شغلی متنوع و در زمینه‌های کاری مختلفی استخدام شوید.
امروزه سازمان‌های تولیدی، خدماتی، کارخانه‌ها و حتی نهادهای دولتی، به اهمیت شغل مهندسی صنایع پی برده‌اند و تعداد فرصت‌های شغلی برای این رشته، رو به افزایش است. در سایر کشورهای جهان هم پیش‌بینی شده تا ده سال آینده نرخ جذب مهندس صنایع بیشتر از رشته‌های مشابه باشد.
اگر به‌تازگی فارغ‌التحصیل شده‌اید یا تمایل دارید بیشتر در رابطه با فرصت‌های شغلی مهندس صنایع، مهارت‌ها، نرم‌افزارهای مورد نیاز، کاریابی و… بدانید؛ ابتدا این مطلب را بخوانید. در این مقاله به سراغ بازار کار گرایش‌های مهندسی صنایع، درآمد مهندسی صنایع، سازمان‌های معتبر برای جذب مهندس صنایع و… رفته‌ایم.
برای مشاهده‌ی آگهی‌های استخدام مهندس صنایع در سازمان‌های معتبر کلیک کنید.
مقدمه‌ای بر مهندسی صنایع
با توجه به نقش کلیدی مهندسان صنایع در سازمان‌های تولیدی و خدماتی،بسیاری از مجموعه‌های خصوصی و دولتی اقدام به جذب این افراد کرده‌اند. مهندسی صنایع به این منظور پدید آمده است که هزینه‌ها را کاهش دهد؛ از اتلاف انرژی جلوگیری کند و راندمان را بالا ببرد. در شرایط فعلی، بهینه‌سازی فرآیندهای جاری در یک سازمان می‌تواند برگ برنده آنها در بازار باشد و همین مسئله دلیل اصلی رشد بازار کار مهندسی صنایع است. البته بسیاری اعتقاد دارند که این رشته، دریایی از دانش به عمق یک سانتی‌متر است و شما باید از تمام علوم مهندسی، مدیریت، اقتصاد، روابط عمومی و… تا اندازه‌ای بدانید. همین موضوع باعث شده دروس مهندسی صنایع نسبت به سایر رشته‌های مهندسی متنوع‌تر و گسترده‌تر باشد.
فراموش نکنید پاسخ نهایی به سوال مهندسی صنایع چیست را گرایش شما و حوزه تخصصی‌تان مشخص می‌کند؛ چرا که هر کدام از گرایش های مهندسی صنایع به موضوع خاص و متفاوتی می‌پردازند.
رشته‌ی مهندسی صنایع چه نقاط ضعف و قوتی دارد؟
بازار کار مهندسی صنایع نسبت به سایر رشته‌ها با رشد خوبی روبرو است و همین مسئله باعث شده تعدادی از دانش‌آموزان، این رشته را برای ادامه تحصیل انتخاب کنند. این افراد علاوه بر کسب اطلاعات درباره دروس مهندسی صنایع یا گرایش های مهندسی صنایع، باید مزایا و معایب این شغل را هم بشناسند تا با دید بازتری مسیر کاری خود را انتخاب کنند. در ادامه به تعدادی از مهم‌ترین ویژگی‌های این شغل پرداخته‌ایم:
امکان کار پاره وقت: در سایت جاب ویژن بعد از انتخاب گروه شغلی مهندسی صنایع، می‌توانید از فیلتر «نوع همکاری» گزینه پاره وقت را انتخاب کنید تا این فرصت‌های شغلی را مشاهده کنید.
امکان ارتقاء شغلی: اگر نگاهی به تحصیلات مدیران سازمان‌ها بیاندازید؛ متوجه خواهید شد که تعداد قابل توجهی از این افراد در رشته مهندسی صنایع تحصیل کرده‌اند. از آنجا که به عنوان مهندس صنایع باید با تمام دپارتمان‌های درون سازمان ارتباط برقرار کنید و از روندها و سیستم های جاری در مجموعه باخبر باشید؛ شانس شما برای رسیدن به جایگاه مدیریت بالاتر از سایر رشته‌هاست. البته واضح است که برای رسیدن به این موقعیت شغلی باید چندین سال در مجموعه کار کرده و توانمندی‌های حرفه‌ای خود را ثابت کرده باشید.
بی‌حوصلگی و خستگی کار: به دلیل گستردگی کاری این رشته، گاهی اوقات برای مهندسان صنایع امکان برقراری تعادل بین کار و زندگی شخصی به امر دشواری تبدیل خواهد شد. کار مداوم با اعداد و ارقام و تهیه گزارش‌ها هم ممکن است بعد از مدتی خسته‌کننده شود. بی‌حوصلگی در کار را می‌توان مهم‌ترین عیب این شغل دانست.
رشته‌ی مهندسی صنایع چه شاخه‌هایی دارد؟
تعداد گرایش‌های مهندسی صنایع در دانشگاه و در مقاطع مختلف کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا، نسبت به چند سال گذشته افزایش داشته است. اما در بازار کار معمولا آگهی‌های استخدام مهندس صنایع به چند دسته کلی تقسیم می‌شوند:
· مدیریت منابع انسانی و مالی: اگرچه رشته مدیریت منابع انسانی و مدیریت مالی به طور جداگانه هم وجود دارند؛ اما بسیاری از افراد شاغل در این موقعیت‌های شغلی را مهندسان صنایع تشکیل می‌دهند. چرا که در مقطع ارشد مهندسی صنایع می‌توانید این گرایش‌ها را انتخاب کنید و بسیاری از مدیران ترجیح می‌دهند از مهندسان صنایع برای موقعیت‌های شغلی مختلف استفاده کنند. برای گزینش در واحد منابع انسانی سازمان‌ها، باید به مفاهیمی مانند چارت سازمانی، شرح وظایف و حقوق و دستمزد و … مسلط باشید و برای جذب در واحد مالی سازمان، باید توانایی تحلیل صورت‌های مالی و هزینه‌ها را داشته باشید.
· مدیریت محصول: با جذب در این گرایش مهندسی صنایع، شما مدیریت محصول را بر عهده خواهید داشت و به بیان دیگر مالک آن محصول خواهید بود. کارهایی که در این موقعیت شغلی باید انجام دهید؛ درک نیازمندی‌های مشتری، مدیریت تیم، توسعه، کار با روندها و سیستم‌های چابک، ارزیابی محصول تولید شده و بهبود آن و پیاده‌سازی چرخه محصول از ایده تا اجراست.
· مدیریت تولید: بیشتر واحدها و سازمان‌های تولیدی، نیاز به استخدام مهندس صنایع در زیرمجموعه مدیریت تولید دارند. شما با پذیرفتن این جایگاه شغلی، موظف هستید برای تولید برنامه‌ریزی داشته باشید و بهترین سیستم را برای بهینه‌سازی خط تولید طراحی و پیاده‌سازی کنید. نظارت بر تولید و رفع اشکالات در این زمینه هم بر عهده شماست.
· مدیریت عملیات: جذب مهندس صنایع در زیرشاخه مدیریت عملیات، معمولا به منظور دستیابی به بهره وری و تعیین میزان دستیابی به اهداف شرکت صورت می‌گیرد. اگر با عنوان شغلی مدیر عملیات پذیرفته شده‌اید؛ مسئولیت هماهنگی و رفع مشکلات ببن تیم‌های مختلف سازمان بر عهده شماست. البته این تنها یکی از مسئولیت‌های پرشماری است که بر دوش مدیر عملیات قرار دارد. شما باید صورت‌های مالی و گزارشات فروش را بررسی کنید؛ گزارش‌هایی متناسب با نیازهای سازمان تهیه کرده و به واحدهای مختلف ابلاغ نمایید و وظایف هر وحد را مشخص کرده و آنها را پیگیری کنید. علاوه بر این موارد، پردازش و تجزیه تحلیل آماری داده‌های فروش و ارائه گزارش های تحلیلی، ارائه و تحلیل گزارش٬های مدیریتی و شاخص های KPI هم از جمله کارهایی است که باید انجام دهید.
· مدیریت پروژه و برنامه ریزی: مدیریت پروژه یا کنترل پروژه را می‌توان پرتقاضاترین گروه شغلی در بین مهندسان صنایع دانست. اگرچه اکثر سازمان‌ها به دنبال جذب مهندس صنایع در این موقعیت شغلی هستند. اما برای آنکه بتوانید در این فرصت‌های شغلی پذیرفته شوید باید به استاندارد PMbok تسلط کامل داشته باشید و کار با نرم‌فزار MSP را به طور کامل بدانید. برخی از سازمان‌های بزرگ‌تر (مثلا شرکت‌های فعال در انجام پروژه‌های نفت و گازی) واحدی برای کنترل و مدیریت پروژه دارند. اما در سایر مجموعه‌ها ممکن است شما تنها فردی باشید که مسئولیت پیگیری پروژه‌ها از افراد و واحدهای مرتبط، بهینه‌سازی زمان و هزینه، بررسی چرخه عمر پروژه، کاهش ریسک و… را بر عهده دارد.
· مهندسی کیفیت: جذب مهندس صنایع برای مهندسی تضمین کیفیت یا QC بیشتر در سازمان‌های صنایع غذایی و تولیدی اتفاق می‌افتد. مجموعه‌هایی که درصدد هستند استانداردهایی مانند ایزو (ISO) را دریافت کنند؛ نیاز بیشتری به استخدام مهندس تضمین کیفیت دارند. اگر در این موقعیت‌های شغلی پذیرفته شدید؛ وظیفه اصلی شما تهیه مدارک و دستورالعمل‌هایی است که باید در خط تولید و سایر واحدهای سازمان انجام شود. این دستورالعمل‌ها مطابق با استانداردهای روز هستند و باید کاملا به آنها مسلط باشید. بعد از تهیه این دستورالعمل‌ها و ابلاغ آنها به واحدهای مربوطه، وظیفه دارید درباره انجام صحیح و دقیق آنها پیگیری کنید و موارد عدم انطباق را گزارش دهید و رفع کنید.
کارهای معمول یک مهندس صنایع
شاید برخی از سازمان‌ها انتظار داشته باشند شما به‌عنوان مهندس صنایع نقش آچار فرانسه را داشته باشید؛ اما معمولا مجموعه‌های برتر توقع ندارند کاری بیش از آنچه برای این رشته تعریف شده را انجام دهید. برنامه‌ریزی، تدوین استراتژی برای فرآیندهای جاری و… مهم‌ترین مسئولیت‌های هر مهندس صنایع در هر مجموعه هستند. معمولا وظایف مهندس صنایع به یک یا چند مورد از گزینه‌های زیر محدود می‌شود؛ البته گرایش انتخابی شما هم تاثیر مستقیمی روی تعداد و نوع مسئولیت‌های شما در سازمان دارد:
کاهش اتلاف انرژی، زمان و هزینه در سازمان
اطلاع از تمام فرآیندهای درون سازمانی و تولیدی
ایجاد حداکثر بازدهی در تولید و فرآیندهای جاری در مجموعه
تدوین و طراحی استانداردها برای فرآیندها و محصولات تولیدی
تجزیه و تحلیل هزینه‌ها و صورت‌های مالی با روش‌های کنترل کیفیت و بهبود آنها
ایجاد سیستم کنترل برای اطمینان از مطابقت محصول با استانداردهای کیفیت‌سنجی
خودکارسازی و اتوماسیون فرآیندهای ساخت
ایجاد تعادل و بهینه‌سازی زمان، هزینه، ریسک، ایمنی محیط کار و…
تعالی سازمانی
یافتن عیوب و رفع آنها
نظارت بر مراحل مختلف تولید
گزارش‌گیری و تجزیه و تحلیل هزینه‌ها، منابع و فرآیندها
صحبت با مشتریان و برنامه‌ریزی برای حل دغدغه‌ها و نارضایتی آنها
کارفرمایان در استخدام مهندس صنایع روی چه مهارت‌هایی تأکید دارند؟
برای اینکه در سازمان‌های برتر پذیرفته شوید؛ باید برخی از مهارت‌هایتان را تقویت کنید. مهارت‌های فنی مورد نظر کارفرما را با مراجعه به سایت جاب ویژن و بررسی آگهی‌های شغلی استخدام مهندس صنایع می‌توانید مشاهده کنید. اما مهارت‌های عمومی که کارفرما را مجاب خواهد کرد تا شما را جذب کند شامل موارد زیر می‌شود:
خلاقیت
تفکر انتقادی
مهارت‌های شنیداری
مهارت حل مسئله
مهارت‌های گفتاری و تعامل
توانایی دید کلی و نگاه از بالا
مهارت تحلیل و آنالیز کردن
به‌روز بودن
مشتری‌مداری
تعداد فرصت‌های شغلی در کدام یک از شاخه‌های مهندسی صنایع بیشتر است؟
با وجود گستردگی حوزه‌های کاری این رشته، نباید این نکته را فراموش کرد که در همه این گرایش‌ها به یک اندازه فرصت شغلی منتشر نمی‌شود. معمولا بیشتر درخواست‌ها متعلق به چند گرایش خاص است و در سایر حوزه‌ها به‌سختی می‌توانید فرصتی برای اشتغال پیدا کنید. برای اینکه بدانید بهترین گرایش مهندسی صنایع از نظر بازار کار کدام است؛ می‌توانید در سایت کاریابی آنلاین جاب ویژن گروه شغلی «مهندسی صنایع/مدیریت تولید/مدیریت پروژه/مدیریت عملیات» را انتخاب کرده و فرصت‌های شغلی منتشر شده را مشاهده نمایید.
با بررسی این آگهی‌ها احتمالا متوجه خواهید شد که برای برخی از گرایش‌ها مانند مدیریت پروژه و برنامه‌ریزی یا کارشناسان بهبود کیفیت بیشتر از گرایش‌های دیگر فرصت همکاری وجود دارد. بنابراین اگر هنوز فارغ‌التحصیل نشده‌اید؛ بهتر است ابتدا بازار کار گرایش‌های مختلف را بررسی کرده و سپس با توجه به آن روی دروس مهندسی صنایع مربوطه بیشتر تمرکز کنید.
درآمد مهندسین صنایع به چه فاکتورهایی وابسته است؟
یکی از عوامل تاثیرگذار بر انتخاب مسیر شغلی، درآمد و حقوق است؛ البته درآمد مهندسی صنایع طیف بسیار وسیعی را دربرمی‌گیرد. احتمالا شما هم کار در این رشته را با کارآموزی شروع کرده‌اید و می‌دانید در سال‌های اولیه اشتغال، درآمد مهندس صنایع خیلی بیشتر از حداقل حقوق وزارت کار نیست. اما با افزایش سابقه کار و مهارت‌ها این رقم هم بالاتر می‌رود. مخصوصا درآمد مهندسی صنایع، ارتباط مستقیمی با سابقه کار شما دارد.
علاوه بر کسب تجربه و سابقه کار، شرکت در دوره‌های آموزشی مطرح و یادگیری نرم‌افزارهای مربوط به هر گرایش، روی درآمد شما تاثیر مستقیم می‌گذارد. اگر دقیق نمی‌دانید کدام گرایش مهندسی صنایع را انتخاب کنید؛ یادگیری استاندارد PMbok و نرم‌افزار MSP می‌تواند کمک کند در شغل‌های پردرآمدتری پذیرفته شوید.
برای مشاهده‌ی آگهی‌های استخدام مهندس صنایع با حقوق بالا، کلیک کنید.
نقش مدرک تحصیلی در استخدام مهندسین صنایع
برای شروع مسیر شغلی‌تان به عنوان مهندس صنایع، باید از گذراندن دوره لیسانس شروع کنید. تقریبا تمام دانشگاه‌های صنعتی در این رشته دانشجو می‌پذیرند و شما می‌توانید با توجه به رتبه کنکور در یکی از آنها پذیرفته شوید. البته بسیاری از سازمان‌ها برای جذب مهندس صنایع به مدرک کارشناسی شما توجهی ندارند و می‌توانید بعد از فارغ‌التحصیلی در یکی از رشته‌های مهندسی یا مدیریت، در مقطع ارشد وارد رشته مهندسی صنایع شوید. مخصوصا اگر در یکی از رشته‌های مهندسی (عمران، شیمی، برق و مکانیک) تحصیل کرده٬اید؛ در صورتی که مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشته مهندسی صنایع دریافت کنید شانس بالایی برای جذب به عنوان مدیر تولید خواهید داشت. این نکته هم قابل ذکر است که شرکت‌های مشاوره یا سازمان‌هایی که در زمینه تحقیق و توسعه روش‌ها و سیستم‌ها فعالیت می‌کنند؛ معمولا ترجیح می‌دهند افرادی را جذب کنند که مدرک کارشناسی ارشد و یا دکتری دارند.
وضعیت بازار کار مهندسی صنایع در آینده چگونه خواهد بود؟
نیازی به گفتن نیست که با توجه به نیاز سازمان‌ها به کاهش هزینه‌ها و افزایش تولید، روند صعودی استخدام مهندس صنایع در سال‌های آینده هم ادامه پیدا خواهد کرد. گزارش‌های منتشر شده توسط دفتر آمار آمریکا هم گویای همین امر است. بر این اساس رشد این شغل تا ده سال آینده، بیشتر از ۱۰% خواهد بود که نرخی بالاتر از رشد سایر مشاغل دارد. پیش‌بینی می‌شود بیشتر این رشد در سازمان‌هایی با زمینه کاری بهداشتی و علمی و مهندسی (مشاوره‌ای) اتفاق بیفتد.
سخن آخر
راندمان، رعایت استانداردها و… در نظر گرفته می‌شود. بنابراین می‌توان گفت حضور مهندسان صنایع خبره می‌تواند سازمان‌ها را از ورشکستگی نجات دهد و احتمال موفقیت آنها را بالاتر ببرد.
نقش تاثیرگذار این افراد در افزایش بهره‌وری موجب شده بسیاری از سازمان‌ها توجه بیشتری به جذب مهندسان صنایع داشته باشند و بازار کار مهندسی صنایع دیگر محدود به سازمان‌های تولیدی نباشد. در این مقاله از جاب ویژن درباره درآمد مهندسی صنایع، بازار کار، گرایش‌های مهندسی صنایع و فرصت‌های شغلی موجود صحبت کردیم. اکنون با توجه به نکات مطرح شده، می‌توانید مسیر کاری خود را تعیین کرده و از همین امروز برای آینده خود برنامه‌ریزی کنید.
برای آشنایی کامل با رشته‌ی مهندسی صنایع، کلیک کنید.
Comments