خدمت سربازی یا خدمت زیر پرچم افتخاری بزرگ برای هر جوان ایرانی به حساب می‌آید. با این حال، باید قبول کرد که خدمت وظیفه عمومی، تاخیر و وقفه‌‌ای در مسیر پیشرفت حرفه‌ای و شغلی جوانان تحصیل‌کرده و نخبه ایجاد می‌‌کند. البته، راهکارهایی برای بهره‌مندی از تخصص نخبگان به جای انجام خدمت سربازی نظامی وجود دارد. امریه سربازی و طرح‌های کسری خدمت، از جمله روش‌هایی هستند که مشمولان می‌توانند آن‌ها را به جای خدمت غیرتخصصی در پادگان‌های نظامی، انجام دهند.
طرح امریه سربازی به این معناست که مشمولان خدمت وظیفه عمومی که دارای تحصیلات و تخصص می‌باشند، در اختیار دستگاه‌های اجرایی دولت قرار می‌گیرند تا از ظرفیت‌های تخصصی آن‌ها برای انجام فعالیتهایی مثل خدمات فرهنگی، اقتصادی، علمی و پژوهشی، اجتماعی و کمک به مناطق محروم و دور افتاده، استفاده شود. به این ترتیب، هم کشور از ظرفیت‌های این قشر متخصص از مشمولان نهایت استفاده را می‌برد و هم مشمول از نیازی به حضور در محیط نظامی ندارد و می‌تواند مسیر پیشرفت حرفه‌ای خود را ادامه دهد.
در این مقاله جامع جاب ویژن، قصد داریم در مورد مفهوم امریه سربازی، شرایط استفاده از آن و سازمان‌‌‌هایی که اقدام به استخدام امریه سربازی میکنند صحبت کنیم. پس در ادامه با ما همراه باشید.
مفهوم امریه سربازی از نظر قانون چیست؟
براساس اصل ۱۴۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و فصل هشتم قانون خدمت وظیفه عمومی و دیگر قوانین موجود، ستاد کل نیروهای مسلح تعدادی از کارکنان وظیفه غیرغایب خود را که آموزش نظامی را پشت سر گذاشته‌اند، به واسطه دفتر سیاست‌گذاری و نظارت راهبردی حفاظت اطلاعات نیروهای مسلح، برای انجام خدمات تولیدی، آموزشی، تحقیقاتی، بهداشتی، درمانی، امدادی یا حفاظت فیزیکی، تحت عنوان امریه در اختیار دولت قرار می‌دهد.
البته توجه داشته باشید که امکان امریه کردن کارکنان وظیفه نیروهای مسلح به ارگانهای دولتی، تنها در شرایط صلح امکان‌پذیر خواهد بود و به شرطی قابل انجام است که به آمادگی رزمی نیروهای مسلح، آسیبی وارد نشود.
در اجرای منویات مقام معظم رهبری و فرمانده کل قوا، ۷۰ درصد از نیروهای امریه باید به مناطق محروم و مستضعف اختصاص یابند. همچنین، به منظور استفاده از توانمندی‌های علمی و تخصصی فارغ‌التحصیلان دانشگاهی، این افراد باید در دستگاه‌های غیرنظامی مورد استفاده قرار گیرند. هدف از این کار، بهبود وضعیت اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی کشور می‌باشد. تمرکز و هدف اصلی از امریه کردن فارِغ‌التحصیلان دانشگاهی، توانمندسازی مناطق محروم و کمتر توسعه‌یافته است.
امریه سربازی چه شرایطی دارد؟
مأمور شدن از ارگانهای نظامی به دستگاه‌های دولتی، برای همه مشمولان خدمت وظیفه عمومی امکان‌پذیر نیست. چندین شرایطی عمومی برای امریه تعریف شده و تنها متقاضیانی می‌توانند امریه بگیرند که واجد تمامی این شرایط باشند. البته ارگان‌هایی که مشمولان می‌توانند به آن‌ها امریه شوند نیز شرایط اختصاصی خود را برای جذب نیروی انسانی در قالب امریه، تعریف کرده‌اند. در رابطه با شرایط عمومی و اختصاصی امریه سربازی صحبت خواهیم کرد.
شرایط عمومی و همگانی امریه سربازی
از آنجا که امریه شدن، امتیازی ویژه برای فرد مشمول محسوب می‌شود، اولویت‌بندی خاصی برای انتخاب کارکنانی که از نیروهای نظامی به سازمان‌های دولتی مأمور می‌شوند ایجاد شده است که به شرح و ترتیب زیر است: :
· اعضای خانواده ایثارگران (فرزند یا برادر شهید، مفقودالاثر، جانباز، آزاده و رزمنده با حداقل ۶ ماه سابقه حضور در جبهه)
· افراد تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره)
· مشمولین تحت پوشش بهزیستی
· مشمولین متأهل
· معافیت از رزم
· متقاضیان خدمت در مناطق محروم و دورافتاده
· دارا بودن حداقل ۶ ماه سابقه عضویت فعال در پایگاه مقاومت بسیج
· عدم وابستگی سببی یا نسبی به اقوام درجه یک کارکنان و مسئولین آن دستگاه دولتی
· جزء نخبگان، استعدادهای برتر، حافظان قرآن یا قاریان برتر کشور
· بورسیه‌‌های سازمان مربوطه
· جزء ایتام باشند
· مشمولینی که متقاضی امریه سربازی هستند، باید واجد تمامی شرایط زیر باشند:
· التزام به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
· عدم اعتیاد به مواد مخدر و دخانیات
· سلامت جسمی و روحی کامل برای انجام مأموریت‌های محوله
نکته مهم: مشمولان متقاضی امریه در دستگاه‌های دولتی موظفند درخواست خود را حداقل ۳ ماه قبل از پایان مهلت مراجعه به دفاتر پلیس ۱۰+ ارسال کنند. سپس با در دست داشتن برگ اعزام به خدمت به سازمان ارائه دهنده امریه مراجعه کنند یا از طریق وبسایت آن سازمان، درخواست خود را ثبت کنند.
برای آشنایی کاملا با شرایط امریه و سازمان‌های ارائه‌دهنده‌ی امریه، مقاله «هرآنچه که مشمولان باید در مورد امریه سربازی و شرایط آن بدانند» را بخوانید.
کدام سازمان‌ها و ارگانهای دولتی می‌توانند امریه سربازی جذب میکنند؟
به طور کلی می‌توان سازمان‌های جذب کننده نیروهای امریه را به سه گروه کلی تقسیم‌بندی کرد:
1. شرکتهای دانش‌بنیان
2. وزارت‌خانه‌ها
3. دیگر سازمان‌های دولتی و حکومتی
آشنایی با مفهوم شرکت دانش‌بنیان
شرکتهای دانش‌بنیان شرکت‌هایی هستند که برای درآمدزایی از دانش و فناوری خاصی که حقوق معنوی آن متعلق به شرکت می‌باشد استفاده میکنند.
در کشور ما، کارگروهی برای ثبت شرکتهای دانش‌بنیان و حمایت از آن‌ها توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، تشکیل شده و هدف اصلی «کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان و نظارت بر اجرا»، ثبت شرکتهای دانش‌بنیان واقعی به منظور بهره‌مهندی این شرکت‌ها از امتیازات دولتی است. براساس تعاریف این کار گروه، شرکت دانش بنیان باید مطابق با تعریف زیر باشد:
«شرکت یا موسسه‌ای خصوصی یا تعاونی که به منظور هم‌افزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد بر پایه دانش، رسیدن به اهداف علمی و اقتصادی و تجاری‌سازی نتایج تحقیق و توسعه در حوزه فناوری‌های برتر و با ارزش افزوده فراوان و براساس معیارهای مورد نظر آیین‌نامه موجود، به تأیید این کارگروه برسد.»
شرکتهای دانش بنیان برای استخدام نیروی امریه چه شرایطی باید داشته باشند؟
شرکتهای دانش‌بنیان به دستور رهبری و در راستای تفاهم‌نامه همکاری متقابل ستاد کل نیروهای مسلح و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری می‌توانند از کارکنان وظیفه مأمور شده از نیروهای مسلح استفاده کنند. البته، کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان و نظارت بر اجرا شیوه‌نامه‌ای به این منظور تهیه کرده و گذراندن خدمت زیر پرچم در یک شرکت دانش‌بنیان، منوط به رعایت این شیوه‌نامه می‌باشد. به کارکنان وظیفه‌ای که به شرکتهای دانش‌بنیان مأمور می‌شوند، سرباز فناور گفته می‌شود.
شرکت دانش‌بنیان برای اینکه بتواند از کارکنان وظیفه‌ی مأمور نیروهای مسلح، استفاده کند، باید دارای حداقل یکی از شرایط زیر باشد:
تعداد کارکنانی که به صورت تمام وقت در شرکت دانش‌بنیان کار میکنند، براساس آخرین فهرست بیمه این شرکت، حداقل ۲۰ نفر باشد.
براساس آخرین اظهارنامه مالیاتی، فروش شرکت دانش‌بنیان بیش از یکصد میلیون تومان باشد.
براساس جدیدترین گزارش صورت معاملات فصلی، فروش شرکت، حداقل ۵۰ میلیون تومان باشد.
سهمیه‌بندی شرکتهای دانش بنیان برای استخدام امریه
هر شرکت دانش‌بنیان، پس از ثبت در کارگروه دانش‌بنیان و برخورداری از شرایط فوق، می‌تواند حداقل یک نفر نیروی امریه استخدام کند. با این حال، هر شرکت دانش‌بنیان می‌تواند به ازای هر ده نفر کارکنانی که مطابق با آخرین فهرست بیمه، به صورت تمام وقت برای شرکت کار میکنند، یک مشمول دیگر را نیز در قالب امریه دانش بنیان معرفی کند.
همچنین، شرکتهای دانش‌بنیان به ازای هر ۶۰۰ میلیون تومان فروش سالیانه که مبنای آن، آخرین اظهارنامه‌ی مالیاتی شرکت است، می‌تواند یک نفر مشمول دیگر را به عنوان سهمیه امریه معرفی کنند. البته لازم به ذکر است که هر شرکت دانش‌بنیان در سال می‌تواند تنها تا ۳ نیروی امریه در سال جذب کند.
شرایط مشمولین برای امریه شدن در شرکت دانش‌بنیان
مشمولان خدمت وظیفه‌ی عمومی که متقاضی امریه شدن در یک شرکت دانش‌بنیان هستند، باید علاوه بر داشتن شرایط استخدام امریه سربازی که توسط ستاد کل نیروهای مسلح اعلام شده، شرایط ویژه مندرج در شیوه‌نامه کارگروه دانش‌بنیان را نیز داشته باشند.
این شرایط عبارتند از:
· مشمول متقاضی امریه دانش‌بنیان، باید دارای مدرک تحصیلی کارشناسی یا بالاتر باشد.
· فارغ‌التحصیلان رشته‌های علوم پزشکی نمی‌توانند در شرکتهای دانش‌بنیان امریه شوند. ملاک اصلی، رشته‌ای است که در برگ سبز خدمت ثبت شده باشد.
· فرد مشمول باید براساس جدول «فعالیت فناورانه» در شیوه‌نامه استخدام امریه نوشته شده توسط کارگروه دانش‌بنیان، حداقل ۸۰ امتیاز کسب کند.
· شغل فرد در طول دوره خدمت وظیفه‌ی عمومی در قالب امریه دانش‌بنیان، باید مطابق با تخصص و رشته تحصیلی او باشد.
· متقاضی امریه سربازی در یک شرکت دانش‌بنیان، باید دارای سابقه بیمه تمام‌وقت در ۶ ماه اخیر (پیش از ارسال مدارک برای کارگروه دانش‌بنیان) در شرکت معرف باشد.
· افرادی که درخواست امریه دانش‌بنیان می‌دهند، براساس اولویت‌های ستاد کل نیروهای مسلح، امتیاز‌بندی می‌شوند. اولویت با مشمولانی است که در هر دوره اعزام، امتیاز بالاتری کسب کنند. افرادی که در یک دوره اعزام امتیاز لازم را برای امریه‌شدن به شرکت دانش‌بنیان کسب نکنند، می‌توانند درخواست خود را در دوره‌های بعدی ثبت کنند.
· مشمولانی که در شرکتهای دانش‌بنیان امریه می‌شوند، باید به طور منظم و در زمان‌های مشخص شده توسط کارگروه دانش بنیان، به این کارگروه گزارش کار ارائه دهند. در این گزارش‌ها باید شرح فعالیتهایی که نیروی امریه در راستای حل مشکلات علمی و فنی شرکت انجام داده است، آورده شود.
قوانین و مقررات سپری کردن دوره سربازی امریه در شرکتهای دانش بنیان
پس از استخدام امریه سربازی در یک شرکت دانش‌بنیان، شرکت و مأمور وظیفه‌ای که در اختیار شرکت قرار گرفته موظف به رعایت مجموعه‌ای از قوانین هستند که در اینجا به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم.
1. تمامی حقوق، مزایا و بیمه فردی که به شرکت دانش‌بنیان امریه می‌شود، به عهده شرکت خواهد بود.
2. مدت زمان انجام خدمت به صورت امریه سربازی در یک شرکت دانش‌بنیان ۲۴ ماه (به علاوه دوره آموزشی) است.
3. مرخصی‌های فرد در شرکت بر اساس قوانین مرخصی ستاد کل نیروهای مسلح انجام می‌شود.
4. در صورتی که شرکت از عملکرد نیروی امریه رضایت نداشته باشد، می‌تواند با ارائه مستندات از کم‌کاری نیروی امریه، این موضوع را به اطلاع کارگروه دانش‌بنیان برساند.
5. شرکت دانش بنیان اجازه دورکار کردن نیروی امریه را ندارد.
6. شرکت باید از نیروی دانش بنیان در شغل مورد تأیید کارگروه دانش‌بنیان استفاده کند.
7. استفاده نیروی امریه از طرح‌های کسری خدمت تنها به شرط موافقت کارگروه دانش‌بنیان امکان‌پذیر است.
شرایط جذب نیروهای امریه در وزارت‌خانه‌ها
وزرات خانه‌های مختلف مثل آموزش و پرورش، دفاع، نیرو، جهاد کشاورزی، بهداشت، نفت، ارتباطات و فناوری، فرهنگ و ارشاد اسلامی، راه و شهرسازی، اقتصاد و امور دارایی، کار، تعاون، کار و رفاه اجتماعی و … نیز ظرفیت‌هایی برای پذیرش نیروهای امریه دارند. البته، ظرفیت پذیرش نیروهای امریه وزارت‌خانه‌ها در سال‌های مختلف متفاوت است و ممکن است در بعضی از سال‌ها، بعضی از وزارت‌خانه‌ها، ظرفیتی برای جذب نیروی امریه نداشته باشند. برخی از وزارت‌‌خانه‌‌هایی که اغلب ظرفیت بالایی برای پذیرش نیروی امریه دارند عبارتند از:
· وزارت آموزش و پرورش (امریه سرباز معلم)
· وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
· وزارت دفاع
· وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
· وزارت نفت
جمع‌بندی
براساس بند ۱۴۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، سازمان‌های دولتی، وزارت‌خانه‌ها و شرکتهای دانش‌بنیان، در شرایط صلح، می‌توانند بخشی از نیروهای خود را از کارکنان وظیفه‌ی نیروهای مسلح تأمین نمایند. امریه شدن، هم به نفع مشمول خدمت وظیفه عمومی و هم به نفع سازمان مربوطه است.
شرایط امریه سربازی به دو دسته شرایط عمومی و شرایط اختصاصی تقسیم‌بندی می‌شود. شرایط عمومی توسط ستاد کل نیروهای مسلح تعیین شده و در مأمور کردن کارکنان وظیفه به تمامی سازمان‌های غیرمسلح، رعایت می‌شود. هر سازمانی نیز می‌تواند شرایط اختصاصی خود برای جذب نیروی امریه را داشته باشد. امریه دانش بنیان، امریه وزارت علوم و امریه سرباز معلم، از جمله رایج‌ترین و بهترین امریه‌ها هستند.
شرکتهای دانش بنیان از جمله محبوب‌ترین سازمان‌ها برای امریه شدن به شمار می‌‌آیند. شرکتهای دانش‌بنیان، شرکت‌هایی هستند که به تأیید کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان و نظارت بر اجرا که تحت نظر معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری قرار دارد، رسیده باشند.
این شرکت‌ها در صورت داشتن شرایطی خاص که در شیوه‌نامه کارگروه دانش‌بنیان برای به خدمت‌گیری نیروهای امریه بیان شده است، می‌توانند از بین کارکنان خود حداقل یک نفر مشمول را به عنوان نیروی امریه به این کارگروه معرفی کنند یا اینکه برای جذب نیروی امریه، آگهی‌های استخدامی منتشر نمایند. برای مطالعه تمام نکات مربوز به امریه می‌توانید از لینک https://jobvision.ir/blog/amriyeh/ استفاده کنید.
留言