شغل مهندسی مواد و متالورژی یکی از گرایش‌های رشته مهندسی است که به بررسی، استخراج و تولید فلزات و مواد مختلف تمرکز دارد. با توجه به افزایش صنایع مختلف و کاربرد فلزات در صنایع و زمینه‌های مختلف، نیاز به استخدام مهندس مواد و متالورژی نیز با تقاضا و افزایش خوبی روبروست. طیف وسیعی از کسب و کارها و شرکتها به تخصص این مهندسی نیاز دارند و یک مهندس مواد می‌تواند در صنایع مختلف مثل فولاد و آهن، خودروسازی، صنایع دفاعی و هوافضا و شرکتهای ریخته گری، آزمایشگاه ها، داروسازی و … مشغول به کار شود.
کشور ما با توجه به داشتن تعداد زیادی شرکت فولاد و معادن متعدد، نیاز بالایی به مهندسین مواد و متالورژی دارد. شرکتهای خودروسازی مثل ایرانخودرو، سایپا و تراکتورسازی، شرکتهای فولاد مثل فولاد مبارکه سپاهان اصفهان، صنایع مس کرمان و بسیاری دیگر از شرکتهای بزرگ فعال در زمینه فلزات، فرصت‌های شغلی متعددی برای مهندسین مواد و متالورژی دارند.
مهندس مواد به چه کسی گفته می‌شود و مهندسین مواد چه کارهایی انجام می‌دهند؟
مهندسین مواد در درجه اول در مناطق و شرکتهای صنعتی به‌ویژه در صنایع آهن و فولاد فعالیت می‌کنند و برخی دیگر با فلزاتی مثل آلومینیوم یا مس کار می‌کنند. این متخصصین به‌طورکلی، با طیف وسیعی از فلزات مثل مس، فلزات گران‌بها، آهن، فولاد، روی و آلیاژهای آلومینیوم کار می‌کنند و می‌توانند در زمینه‌های مختلفی ازجمله مهندسی عمران، ساخت هواپیما، مهندسی خودرو و صنایع دفاعی مشغول به کار شوند. متالورژیست‌ها که بیشتر به‌عنوان مهندس مواد شناخته می‌شوند اغلب در قالب تیم و در کنار سایر مهندسین، شیمیدانان و دانشمندان مواد فعالیت می‌کنند.
از مهم‌ترین گرایش‌های این رشته در بازار ایران می‌توان به رشته متالورژی اشاره کرد. همچنین، رشته‌هایی مثل سرامیک، متالورژی فلزی و شیمی پلمیر نیز در کشور ما تدریس می‌شوند و بازار کار نسبتا خوبی هم دارند.
به طور کلی می‌توان گفت که یک مهندس مواد، باید کارهای زیر را انجام دهد:
توسعه، اصلاح، آزمایش و ارزیابی مواد
برقراری ارتباط با مشتری برای تعیین الزامات طراحی محصول
ارائه مشاوره فنی در مورد مناسب بودن فلزات برای اهداف مختلف
ارائه توصیه و مشاوره در مورد امکان‌سنجی محصول
انجام تحقیقات در مورد محصولات جدید
طراحی دقیق برای اجزاء مختلف محصول
ارائه راه‌حل‌های معمول و ابداعی برای حل مشکلات
بررسی میزان خوردگی و خستگی فلزات
همکاری و نظارت بر کارکنان فنی و مهندسی
اطمینان از رعایت استانداردهای کیفیت ساخت در تمام مراحل
نظارت بر فرآیندهای کنترل کیفیت عملیاتی
استفاده از نرم‌افزارها و برنامه‌های تخصصی کامپیوتری
ارائه تجزیه‌وتحلیل آزمایشگاهی راجع به نمونه‌های مختلف
استفاده از روش‌های مخرب و غیر مخرب برای آزمایش ترکیب
شغل مهندسی مواد به چه تحصیلاتی نیاز دارد؟
شرط اول برای استخدام شدن به عنوان مهندس مواد، داشتن مدرک تحصیلی مرتبط است. با اینکه مهندسین مواد با مدرک لیسانس هم استخدام می‌شوند، ولی داشتن یک مدرک تحصیلات تکمیلی شانس استخدام آن‌ها را خیلی بیشتر می‌کند.
هرچه تخصص و مدرک تحصیلی شما بالاتر باشد شانس انتخاب شما در موقعیت‌های شغلی مدیریتی و تحقیقاتی-نظارتی بیشتر می‌شود و به‌تبع آن، میزان حقوق و درآمد شما هم بالاتر خواهد رفت. به همین دلیل، بسیاری از مهندسین مواد در حین کار، تحصیلاتشان را نیز ادامه می‌دهند و گاهی نیز کارفرما برای بهبود عملکرد، امکان سپری کردن دوره‌های تخصصی و تحصیلات تکمیلی را در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد. ازآنجاکه علم متالورژی و مواد یکی از علومی است که به‌سرعت در حال تغییر است، به‌روز بودن و مطالعه و تحقیق مداوم و همیشگی بخشی ضروری از شغل مهندسی مواد است.
مطالب مرتبط: استخدام مهندس معدن
کدام سازمان‌ها نیازمند مهندسین مواد و متالورژی هستند؟
شرکتها، تولیدی‌ها و کارگاه‌های مختلف ممکن است برای تولید محصولات خود به استخدام مهندس معدن و مواد نیاز داشته باشند. بااین‌حال، به‌طورکلی بخش عمده‌ای از کارفرمایان مهندسین مواد عبارت‌اند از:
تولیدکنندگان فلز و مواد
شرکتهای تولیدی و فرآیندی
ریخته‌گری
سازمان‌های تحقیق و توسعه
شرکتهای مشاوره تخصصی
شرکتهای تأسیساتی
خدمات دولتی و کشوری (به‌ویژه وزارت دفاع)
برای اینکه یک مهندس مواد و متالورژی موفق شوید، باید چه ویژگی‌هایی داشته باشید؟
شغل مهندسی مواد و متالورژی نیازمند مجموعه‌ای از مهارت‌های سخت است که از گرایشی به گرایش دیگر با هم دیگر تفاوت دارند. با این حال، بعضی از این مهارت‌ها در بین همه گرایش‌ها یکسان هستند. به علاوه، این شغل، مهارت‌های نرم متعددی نیز می‌طلبد. در زیر، مهم‌ترین مهارت‌هایی را که یک مهندس مواد و متالورژی باید داشته باشد، برای شما آورده‌ایم:
ابتکار و خلاقیت
دانش کافی در مورد کسب‌وکار و تجارت
توانایی سازمان‌دهی و مدیریت
مهارت‌های میان فردی و ارتباطی قوی
مهارت‌های حل مسئله
مهارت کار گروهی
دانش IT خوب و قابل‌قبول
توانایی تجزیه‌وتحلیل
محیط کار مهندسین مواد و متالورژی چگونه است؟
به طور کلی رشته مواد و متالورژی یک شغل عملی است و یا نیاز به حضور در آزمایشگاه یا نیاز به حضور در کارخانه دارد. البته، گاهی اوقات نیز این رشته می‌تواند کاملا محاسباتی شود. صنایع مختلفی ممکن است به استخدام مهندس مواد نیاز داشته باشند و محیط کاری آن‌ها با توجه به زمینه فعالیت و اندازه سازمان متغیر خواهد بود. بیشتر مهندسین مواد بخشی از ساعات کاری خود را در شرکت و آزمایشگاه می‌گذرانند و در کنار سایر مهندسین فعالیت می‌کنند. برخی دیگر از مهندسین مواد با ناظران معادن و کارخانه‌ها و مهندسین معدن همکاری می‌کنند. سراچه‌های تولیدی و استخراجی معمولاً شرایط پرسروصدا و گرم و تا حدی سختی دارند و در برخی محیط‌های کاری، مهندسی مواد ملزم به استفاده از عینک و لباس محافظ هستند.
وضعیت بازار کار رشته مهندسی مواد و متالورژی چگونه است؟
همانطور که گفتیم، این رشته در کشور ما از اهمیت زیادی برخوردار است و بازار کار بسیار خوبی دارد. با توجه به اهمیت استخراج فلزات و نقش مهم آن‌ها در زندگی روزمره، میانگین حقوق و درآمد نسبتاً خوبی نیز برای این موقعیت شغلی در نظر گرفته می‌شود. بر اساس آمار منتشرشده توسط اداره کار ایالات‌متحده، میزان فرصت‌های شغلی و تقاضا برای مهندسی مواد در فاصله سال‌های 2019 تا 2029 حدود 2% رشد خواهد داشت. البته این میزان کمی کندتر از روند پیش‌بینی‌شده برای کل مشاغل مهندسی (4%) و کل مشاغل (4%) است. بااین‌حال، صنایع متمرکز بر نوآوری مثل هوافضا و داروسازی همیشه نیاز به استخدام مهندس مواد و متالورژی خواهند داشت. اما شمار مهندسین موادی که در صنایع تولیدی سنتی کار می‌کنند در این دوره زمانی با کاهش روبرو خواهد بود. با مراجعه به وبسایت کاریابی جاب ویژن می‌توانید تعداد زیادی آگهی استخدام مهندس مواد و متالورژی ببینید.
Kommentare